COLUMN | Authenticiteit is geen modetrend

In 2024 telde België bijna 1.500 student-zelfstandigen. Een mooi cijfer, maar ook een modetrend. Het mantra onder de jonge ondernemers luidt steevast “dat we elkaar moeten steunen,” maar wanneer ik spreek dan heeft blijkbaar niemand me gehoord. 

1.500 startende student-zelfstandigen is een serieus aantal. Hoe kan het ook anders? Mijn sociale-mediafeeds staan tegenwoordig vol met geroep en getier over hoe wij, jongeren, elkaar moeten steunen in onze ondernemingszin. Af en toe durf ik nog zo’n post te delen. Maar als ik zelf eens iets schrijf over mijn avonturen, blijft het verdacht stil in de woestijn van de ondernemende Instagram- of LinkedIn-goeroes.

Tesla vs. duct tape

Wanneer ik enkele dagen geleden in mijn bed hang te ‘doom’-scrollen, verschijnt er plots een filmpje op mijn scherm. Daarin beweert een jonge snaak dat hij wel eens twijfelt over zijn kunde. “Logisch dat zulke filmpjes de weg naar mijn ogen vinden,” denk ik bij mezelf, terwijl ik besef hoe sterk ook ik soms durf te twijfelen aan mijn eigen talenten – als die er al zijn. 

Het is diezelfde kerel die ik een paar maanden geleden bij het zoveelste ondernemersevent de parking op zag sjezen in een Tesla. Van de motor was ik heus niet verschoten, die hoor je niet eens. Toen zijn raampje open ging en hij naar de VIP-parking vroeg, deinsde ik echter wel achteruit. 

Een Tesla kan me heus niet bekoren Ik bol rond in een auto die ouder is dan ikzelf. Ik ben amper 24, maar voor een auto is dat best een gezegende leeftijd. De koppeling is met ducttape vastgeplakt omdat ze anders bleef hangen en de airco van mijn auto staat ‘s zomers gelijk aan de ramen wagenwijd open te houden. 

I couldn’t care less. De auto waarmee ik rondbol is nog van mijn grootvader geweest en brengt me prima van punt A naar punt B. Ik krijg ‘m overal vlotjes tussengeparkeerd en moet me geen zorgen maken over mijn vervoer. Enkel de lage-emissiezones zijn een kleine uitdaging. Maar de stoutmoedigheid om nog maar naar een VIP-parking te vragen? Dat ging serieus mijn petje te boven. 

Wie zijn die jonge ondernemers eigenlijk?

De zoveelste fils-a-papa drong zich op het toneel. Dat uitgerekend híj de gast is die dan zo’n filmpje postte over zijn kwetsbaarheden, is wellicht de grootste paradox die ik tegenkwam sinds de America First slogan van Trump. Ik sprak hem de avond van het evenement nog aan en gaf hem een compliment over zijn uiteenzetting die – u raadt het al – over jonge ondernemers en hun onzekerheden ging. 

Ironisch genoeg had ik hem enkele maanden daarvoor een berichtje gestuurd op Instagram. Ik vroeg hem of we eens konden afspreken om een idee te bespreken: hij leek me de geknipte persoon om eens wat advies aan te vragen. Not.

Als antwoord op mijn complimentje krijg ik een uitvlucht over het feit dat hij me al enkele maanden op “gelezen” laat staan: “Druk, druk, druk. Je kent het vast wel.” De woorden sluit hij af met een onwaarachtige knipoog.

Authenticiteit matters

Misschien zijn we de schreeuwerige boodschappen over authenticiteit en jezelf kwetsbaar durven opstellen, compleet beu gelezen? Als maar liefst één op de vier jongeren onder de 25 ooit een eigen zaak startte, kan het niet anders dan dat ook u al eens zo’n smeekbede tot meer solidariteit of begrip onder jonge ondernemers heeft gelezen. Uiteraard kunnen zulke oproepen op veel bijval rekenen. Een grote groep strubbelt immers dagelijks met dezelfde, allerminst rooskleurige, waarheid van het ondernemerschap. Het loopt inderdaad niet bij iedereen van een leien dakje. Maar ze mogen stilaan wel stoppen, die oproepen. 

Het is niet zo dat ik niet achter de boodschap ervan sta. Integendeel zelfs, vind ik het positief dat we ons wat meer kwetsbaar durven opstellen. Waar een gepensioneerde zou durven beweren dat onze generatie te soft is, zou ik beweren dat jongeren nu eenmaal geen bladje meer voor de mond nemen. Eerlijk zijn is namelijk “authentiek”. En laat authenticiteit nu net de way-to-go zijn.

Twee weken geleden gaf ik nog een keynote over authenticiteit. Ik geloof dat het dé superkracht is van de 21e eeuw. In een AI-maatschappij is authenticiteit namelijk net datgene wat jou kan onderscheiden van de rest. En  misschien is dat de paradox van deze tijd: we willen gezien worden om wie we zijn, maar raken onszelf kwijt in het tonen ervan.

Authenticiteit start bij jezelf

Natuurlijk mogen rijkeluiszonen zich ook wel eens onzeker voelen. Daar gaat het mij niet om. De oproepen tot wederzijdse steun en begrip stoten me echter tegen de borst. “Jonge ondernemers moeten elkaar steunen,” luidt het mantra van meneertje Tesla tijdens zijn uiteenzetting. Als je daar echt in gelooft, dan doe je dat toch gewoon?

Het gaat hier in essentie over authenticiteit. Geen Instagrammable post of pitch of zoveelste holle slagzin. Het gaat om je waarden en normen.  Dat is net de ironie van het jonge ondernemerschap van vandaag: we praten eindeloos over echtheid, maar vergeten te beginnen bij onszelf. Authenticiteit begint bij jezelf durven kennen. Pas dan kun je anderen echt zien en horen. Wie zichzelf immers niet durft te kennen, zal ook nooit iemand anders echt kunnen zien.

De woorden van meneertje Tesla zijn derhalve betekenisloos geworden. Groteske uitspraken doen over onzekerheden is kennelijk belangrijker dan elkaar effectief ondersteunen. Als je niet eens zo eerlijk durft te zijn om me te vertellen dat je nu niet kan antwoorden op mijn bericht, dan zal ik je in de rede vallen: practice what you preach, want ik heb jouw authenticiteit in een Tesla zien wegrijden.