Italië in Limburg…

Aan het einde van de jaren 1950 migreerde mijn grootvader vanuit het zuiden van Italië naar België. Na een mislukte graanoogst en enkele perikelen met de boer van wie hij land pachtte, moest hij op zoek naar werk. Hij had namelijk een vrouw en twee dochters te onderhouden. In tegelstelling tot heel wat andere Italianen, waaronder zijn eigen schoonbroer, werd Michele Pergola niet verleid door de propaganda van de Belgische overheid: hij wilde zich niet zwart maken door het vuile werk onder de grond. Maar het noodlot riep. Zijn vrouw en kinderen volgden hem en de familie Pergola belandde uiteindelijk in het Limburgse steenkoolbekken. Het betekende de start van een familiegeschiedenis die wellicht niet in het rijtje van die van de Italiaantjes past, maar door eigen particulariteiten een bijzondere omwenteling kent. België was voortaan ‘het land met een dak op’.

Binnen het kader van mijn bachelorproefseminarie, ‘Gastarbeider of Lastarbeider’: arbeidsmigranten en het middenveld in Vlaanderen (1950 – 1990), gaat er heel wat aandacht naar het middenveld. Het middenveld wordt doorgaans kortweg gedefinieerd als de missing link tussen de overheid en haar burgers. Maar in de (academische) literatuur bestaat er discussie over hoe ‘het middenveld’ nu het best te omschrijven valt. Als we de Belgische maatschappij even onder de loep nemen, is het middenveld een zodanig complex begrip dat velen het zullen verachten er überhaupt een definitie op te plaatsen. In België is het middenveld namelijk inherent aan de zuilensamenleving: er is de katholieke, de christelijke en de socialistische zuil. Aan iedere zuil hangen een politieke partij, een achterban en heel wat middenveldorganisaties vast. Maar sinds de laatste decennia en de opkomst van niet-traditionele politieke partijen, vallen die zuilen niet meer zo hermetisch af te bakenen. Het is net daarom dat – en dan spreken we alleen over België – een definiëring van ‘het middenveld’ haast onmogelijk is. In het licht daarvan schreef ik voor mijn bachelorproefseminarie een review op een artikel van Kopecky en Mudde over the civil society – Engels voor ‘het middenveld’.

Dit academiejaar bevind ik me in de derde fase van het bachelortraject in de opleiding Geschiedenis aan de KU Leuven. Dat betekent dus ook dat ik dit jaar een bachelorproef schrijf. Bij aanvang van het academiejaar kregen we een grote lijst toegestuurd met daarin alle verschillende onderwerpen van de bachelorproefseminaries. Alsof de Griekse goden het eeuwen geleden al voorspeld hadden, kreeg ik met mijn eerste keuze meteen een onderwerp dat me nauw aan het hart ligt: ‘Gastarbeider of Lastarbeider’: arbeidsmigranten en het middenveld in Vlaanderen (1950 – 1990). In het seminarie dat gedoceerd wordt door Stijn Carpentier verwerf ik in de eerste plaats heel wat nieuwe inzichten over arbeidsmigratie tijdens de 20e eeuw. Daarnaast biedt het me de mogelijkheid om mijn eigen familiegeschiedenis te onderzoeken om zo verder op zoek te gaan naar wat mijn ‘roots’ nu eigenlijk betekenen. Via dit blog probeer ik voortaan en regelmatig een update te geven over het seminarie en het daaraan gekoppelde historisch onderzoek.